Η σιελολιθίαση, γνωστή και ως “πέτρα στους σιελογόνους αδένες,” αποτελεί μια συχνή πάθηση που επηρεάζει τους σιελογόνους αδένες, κυρίως τον υπογνάθιο αδένα. Πρόκειται για τον σχηματισμό λίθων (πέτρες) μέσα στους σιελογόνους αγωγούς, οι οποίοι μπορεί να προκαλέσουν πόνο, οίδημα και δυσκολία στην παραγωγή ή αποβολή σιέλου.
Τι Είναι η Σιελολιθίαση;
Η σιελολιθίαση είναι η πιο συχνή πάθηση των σιελογόνων αδένων. Οι λίθοι σχηματίζονται κυρίως από ασβέστιο και άλλα ανόργανα στοιχεία που συγκεντρώνονται στο σάλιο. Ο υπογνάθιος σιελογόνος αδένας είναι πιο επιρρεπής στη σιελολιθίαση λόγω:
- Της σύνθεσης του σιέλου (περιέχει περισσότερα ανόργανα στοιχεία).
- Της βαρύτητας, καθώς ο αγωγός του αδένα είναι στραμμένος προς τα πάνω.
- Της μακρύτερης και στενότερης δομής του υπογνάθιου πόρου.
Αίτια Σιελολιθίαση
Τα ακριβή αίτια της σιελολιθίαση δεν είναι πάντα γνωστά, ωστόσο κάποιοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν περιλαμβάνουν:
- Αφυδάτωση: Μειώνει τη ροή του σιέλου, αυξάνοντας τη συγκέντρωση ανόργανων στοιχείων.
- Διατροφικές Συνήθειες: Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο ή ουσίες που προάγουν την εναπόθεση λίθων.
- Χρόνιες Φλεγμονές: Οδηγούν σε στενώσεις ή εμπόδια στον πόρο του σιελογόνου αδένα.
- Συστηματικές Παθήσεις: Όπως ο διαβήτης και το σύνδρομο Sjögren, που επηρεάζουν την παραγωγή σιέλου.
Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της σιελολιθίασης ποικίλλουν, ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση του λίθου. Τα πιο συνηθισμένα περιλαμβάνουν:
- Πόνος και Οίδημα: Ειδικά κατά τη διάρκεια ή μετά από γεύματα, καθώς η παραγωγή σιέλου αυξάνεται.
- Δυσκολία στην Κατάποση: Αν η πέτρα εμποδίζει τη ροή του σιέλου.
- Ξηροστομία: Εξαιτίας της μειωμένης παραγωγής σιέλου.
- Φλεγμονές: Σε προχωρημένες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν φλεγμονές (σιαλαδενίτιδα) που συνοδεύονται από πυρετό και σοβαρό πόνο.
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται από τον γιατρό μέσω:
- Κλινικής Εξέτασης: Ψηλάφηση του αδένα για ανεύρεση οιδήματος ή πέτρας.
- Απεικονιστικές Εξετάσεις:
- Ακτινογραφία: Εντοπίζει λίθους (πέτρες) που περιέχουν ασβέστιο.
- Υπερηχογράφημα: Ανιχνεύει πέτρες ή φλεγμονές στον αδένα.
- Σιελογραφία: Εξετάζει τους σιελογόνους αγωγούς με χρήση σκιαγραφικής ουσίας.
- MRI ή CT: Χρησιμοποιούνται σε πιο περίπλοκες περιπτώσεις.
Θεραπεία
Η θεραπεία της σιελολιθίασης εξαρτάται από το μέγεθος και τη θέση της πέτρας. Οι διαθέσιμες επιλογές περιλαμβάνουν:
- Συντηρητική Αντιμετώπιση:
- Αυξημένη πρόσληψη υγρών για την ενίσχυση της ροής του σιέλου.
- Χρήση θερμών κομπρεσών στην περιοχή.
- Μασάζ του αδένα για την προώθηση της πέτρας προς τον πόρο.
- Φαρμακευτική Αγωγή:
- Αναλγητικά ή αντιβιοτικά σε περίπτωση φλεγμονής.
- Επεμβατικές Τεχνικές:
- Σιελοενδοσκόπηση: Ελάχιστα επεμβατική μέθοδος για την αφαίρεση της πέτρας.
- Χειρουργική Αφαίρεση: Σε περιπτώσεις όπου η πέτρα είναι μεγάλη ή βρίσκεται βαθιά στον αγωγό.
- Αφαίρεση του Αδένα: Σε σοβαρές περιπτώσεις επαναλαμβανόμενης σιελολιθίασης.
Πρόληψη
Για την αποφυγή της σιελολιθίασης, συστήνονται:
- Επαρκής ενυδάτωση.
- Υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής.
- Τακτική στοματική υγιεινή για την αποφυγή λοιμώξεων.
- Αποφυγή μακροχρόνιας ξηροστομίας (π.χ., χρήση σιελογόνων διεγερτικών).
Συμπέρασμα
Η σιελολιθίαση του υπογνάθιου σιελογόνου αδένα είναι μια αντιμετωπίσιμη πάθηση, αν και μπορεί να προκαλέσει σημαντική ενόχληση στους ασθενείς. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι κρίσιμες για την αποφυγή επιπλοκών. Αν υποψιάζεστε ότι έχετε συμπτώματα σιελολιθίασης, μη διστάσετε να μας συμβουλευτείτε.
